Een nootje met geschiedenis, het hoe en waarom van de pepernoot.

De pepernoot, het alom bekende en favoriete lekkernij in Nederland rond het Sinterklaas feest. De kleine bruine koekjes liggen al sinds Augustus in de winkels en ook wij zetten vorige week al een overheerlijk recept op de website. Maar waar komen pepernoten nou vandaan? En waarom eten wij deze eigenlijk alleen rond Sinterklaas?

De geschiedenis.
Al in de 16e eeuw werd er met Sinterklaas snoepgoed uitgedeeld. Gewoon om de (brave) kinderen van Nederland eens extra te verwennen. Ook de pepernoot werd, samen met de andere cadeaus, aan de kinderen gegeven. Je ziet ze zelfs al afgebeeld op hele oude schilderijen. Toen waren ze alleen nog vierkant, zagen ze er uit als brokjes en smaakten ze een beetje naar ontbijtkoek. Dat zijn de echte originele, ouderwetse en ‘old school’ pepernoten.

Pepernoten zoals we ze nu kennen zijn gemaakt met speculaaskruiden. Eigenlijk zijn de, nu ronde, nootjes ook kruidnoten. Speculaaskruiden komen uit het Verre Oosten waar ruim 300 jaar geleden zeelui voor het eerst specerijen als peper, nootmuskaat, kaneel, gember en kruidnagelen vandaan haalden. Hiervan maakten ze speculaaskruiden. Het recept voor de kruidnoten staat dus pas sinds de 19e eeuw in de kookboeken. En waarom zijn de pepernoten zo hard? Zodat ze goed rondgestrooid konden worden.

Rondstrooien.
Voor de 19e eeuw werden pepernoten helemaal niet rond gestrooid. Dat komt omdat Sinterklaas toen nog niet op bezoek kwam bij mensen. In de 16e, 17e en 18e eeuw zorgden Sint en Piet op geheimzinnige manieren voor cadeautjes. Deze vonden kinderen pas op 6 December, in de ochtend, op allerlei gekke plekken. Gelukkig vond Sinterklaas dat een beetje ongezellig en bezoekt hij al 300 jaar trouw zo veel mogelijk kindjes, met hulp van zijn Pieterbazen.

Pepernoten alleen rond Sinterklaas?
Rond de 18e eeuw was de pepernoot eigenlijk een heel gewoon tussendoortje. Er werd gedurende het hele jaar van gesnoept. Pas rond de 19e eeuw werd het een echt Sinterklaas lekkernij. Maar waarom? Omdat toen de traditie rond Sinterklaas vele malen uitgebreider werd en het langzamerhand ook traditie werd dat de pepernoot alleen rond Sinterklaas werd uitgedeeld… dus waarom? Traditie…. daarom!

Wist je dat? 

Wist je dat er op de Van Woustraat in Amsterdam de allereerste pepernoot winkel is geopend? ‘De winkel van de Pepernotenfabriek’ is het hele jaar door open. Ze verkopen hier niet alleen normale pepernoten maar ook hele speciale zoals cappuccino, truffel, sinaasappel, yoghurt en steranijs pepernoten.

Wist je dat verliefde mensen vroeger rond de Sinterklaastijd speculaaspoppen maakten voor hun geliefde? Als de ander de speculaaspop aannam dan wist je dat de liefde wederzijds was.